Goed leiderschap in één week?

Een leiderschapstraining als aanvulling op het universitaire curriculum van universiteiten in Indonesië. Zinvol? De Van Deventer-Maas Stichting (VDMS, zie voetnoot) dacht van wel en organiseerde zo’n training een aantal keren. Om alumni voor te bereiden op hun toekomstige positie in de maatschappij. Aan de hand van het profiel van een westerse leider. Heeft dat effect? Een kijkje buiten de grenzen in een land dat in rap tempo internationaliseert? Een eerste stap. ‘Leadership Conferences’ waaraan alumni vanuit alle bij de VDMS aangesloten universiteiten in Indonesië mee konden doen. Sumatera, Java, Kalimantan, Sulawesi, Ambon, Papua. Indonesië is groot: van oost tot west ruim 4000km.
Een van de onderdelen van zo’n zeven dagen durende bijeenkomst was een college, “het dagboek van een leider” (‘Diary of a Leader’), waarin een week lang, van dag tot dag, onderdelen van goed leiderschap werden doorgenomen. Kernwaarden. Nuttig zo’n college? Zeker!

De ‘Leadership’ Conference
Over de ‘Leadership Conference’ in Puntondo, van 24 tot 31 juli 2009. heb ik eerder geschreven. Een citaat:
“Ook zal ik nooit die conferentie in Puntondo (ten zuiden van Makassar) vergeten. Stille ochtenden, zonsopkomst in de tropen, rust voor het begin van de bijeenkomst. In de bomen rondom zingende vogels. Wat zongen die, eindeloos hetzelfde refrein herhalend? De eerste strofen van de “Habanera” uit “Carmen” : ‘L’amour est un oiseau rebelle’. Hoe kwamen ze daaraan? Een geval van ‘morfische resonantie’ uit de ‘morfogenetische veldentheorie‘ van Rupert Sheldrake? Misschien, maar eigenlijk wilde ik dat niet weten. Ik luisterde, betoverd. Nog zo’n warm moment.”

‘Diary of a leader’, een inspirerende week
Die bijeenkomst duurde zeven dagen. Eén week! Veel activiteiten. Team building en presentaties. Een dagelijks terugkerende activiteit was een college aan de hand van een speciaal voor deze ‘Leadership Conference’ geschreven, “handleiding goed leiderschap” met de titel ‘Creating Leaders for a Sustainable Society’. Een rationele benadering van het leiderschap. Een andere, westerse, kijk op leiderschapscriteria, vaak afwijkend van de cultuur van Indonesische bevolkingsgroepen. Voor toekomstige leiders de toegangspoort naar de globale maatschappij. Elke dag een nieuw hoofdstuk.

Diary of a Leader
Seven Inspiring Days
FRIDAY – HAVE A GOAL
Think ahead. Visualize your future.
Set your target. Design your strategy.
Plan before you start.
Be flexible in your tactics, but keep on track.
Strive after your dreams, but stay realistic.

SATURDAY – BE PROACTIVE
Visualize the near future. Anticipate on what is coming.
Be quicker than your opponent, be faster than your competitor.
Don’t be pushed to react.
You are the leader, not the follower.

SUNDAY – TAKE ACTION, TAKE RISKS
Act and run risk. Calculate your risks, but keep moving.
Failure may result. That’s a part of the game.
Learn from it. It adds to your experience.
But never blame others, when you fail.
Take your responsibility, that makes you stronger and a better leader.

MONDAY – BE CRITICAL
Explore and scrutinize arguments.
Always ask: why? How come? Is it true?
Distrust the ‘automatic pilot’ used in the past.
Evaluate tradition.
Be critical in a constructive way.

TUESDAY – BE CREATIVE
Leave the traditional path, step aside.
You will find the flowers in a nearby field.
Give room to the unexpected. Don’t say: ”Yes, but…”
Free your mind. Think out of the box.
Think lateral. Don’t dig deeper, dig on another place.

WEDNESDAY – BE DEMOCRATIC
Listen carefully to your team, listen to your society.
Absorb their opinions and viewpoints.
But always keep in mind, that you have to take the decision.
That you are the leader, and that it will be your decision.

THURSDAY – SHARE YOUR POWER
Don’t keep the power with you.
Share it and be transparent.
Guard your integrity. Be consistent. A word is a word.
Involve and commit your team, be it two or a 1000.
In the end people wholeheartedly will accept you as their leader.

Toepassen in eigen situatie?
Loop eens langs deze zeven inspirerende dagen en pik de kernpunten er uit. Speel er mee en probeer die op je eigen situatie toe te passen. Kan je het anders doen dan je tot nu toe gewend was? Mijn zeven favorieten zijn: stel een doel maar wees flexibel, wees proactief, neem risico’s maar geef niet een ander de schuld als jij faalt, prik onjuiste argumenten door, denk lateraal en graaf niet dieper maar op een andere plek, luister goed naar je team en tenslotte, een woord is een woord. Ga je gang!

Edwin Kisman
Wat vond u van deze column?

Een eerdere column over leiderschap:
Kaag: tijd voor nieuw leiderschap. Wat is dat? – 17 maart 2021

Lees tip
Klein boek over leiderschap – Henk van ’t Klooster – 2006

Activiteiten de Van Deventer-Maas Stichting
Ik kwam toevallig in aanraking met de stichting via de penningmeester, die als administrateur werkte bij de chemische vereniging, waarmee ik ook verbonden was. Er werd een nieuw bestuurslid gezocht. Ik stroomde in 1998 in als tweede secretaris van het bestuur, werd vervolgens vice-voorzitter en daarna voorzitter. In 2006 trad ik af als voorzitter, om daarna verder te gaan als directeur. Bleef dat tot 2014. Hield me bezig met ICT, onder andere een online Studenten Administratie Systeem (SAS), de organisatie van een kantoor in Jakarta, de ontwikkeling van panel bijeenkomsten, en de eerder genoemde trainingsbijeenkomsten. ‘Leadership Conferences‘ en workshops.

Historie de Van Deventer-Maas Stichting
De ‘roots’ van de VDMS waren de Tjandi Stichting (1913) en het Kartini Fonds (1913). Oprichters van de Tjandi Stichting waren C.Th. van Deventer en zijn zwager A. Stoop. Na een aantal tussenstappen ontstond daaruit in 1979 de VDMS.
Het is een vermogensfonds waarin de vermogens van Coen van Deventer en zijn vrouw Betsy Maas waren samengebracht. Uit eigen middelen verschaft de stichting beurzen aan studenten aan Indonesische universiteiten, financiert zij bijscholing van onderwijzers van lagere scholen, verbeteringsprojecten van (technische) scholen en nascholing voor alumni.