Testosteronhonden inzetten om agressie te voorkomen?

Gepubliceerd op

De Nieuwsgolf is weer afgevlakt. Er zijn nog wat achterhoede gevechten over de vraag of NPO de opdrachtgever kan zijn van een onderzoek naar de misstanden bij De Wereld Draait Door (DWDD voor intimi). Wie zich zorgen maakt over de kans van belangenverstrengeling en eigen-straatje-schoonvegen is een kniesoor.

De Grote Golf van Hokusai


Dat je aarzelt om in te hakken op een topprogramma dat een commercieel topsucces is, is begrijpelijk. Een topprogramma? Over smaak valt niet te twisten, maar ik ben al snel afgehaakt, weinig gecharmeerd als ik was van de hitserige presentatie van Matthijs van Nieuwkerk, die van BN-er uitgroeide tot een ster met een navenant ego en dito inkomen. Een perfectionist, las ik, die veel van zijn medewerkers schoffeerde om zijn eigen doel te bereiken. Kort lontje. Arme Matthijs, kon de druk van de topsport, dag in dag uit, niet meer aan. Ging door het lint, werd op z’n Indonesisch gezegd ‘mata gelap’.


De Nieuwsgolf voorbij.
De grote nieuwsgolf is voorbij. Jammer voor al die praattafels die nu op zoek moeten gaan naar nieuwe schandalen waarmee ze avond na avond kunnen vullen.
Hoe zit dat eigenlijk met dat grensoverschrijdend gedrag? Hoe komt dat? Zijn daar soorten in?


Grensoverschrijdend gedrag.
Grensoverschrijdend gedrag is het gedrag van mensen die (onbevoegd) over een grens heen gaan. Dat doen smokkelaars ook. Die worden dan bij landsgrenzen gecorrigeerd door ambtenaren, douanes.

Onbedoeld effect van heilig geloof in de zegeningen van de chemie


Ik onderscheid drie soorten grensoverschrijdend gedrag:
1 seksueel ongewenst gedrag, ‘sexual harassment’, gedreven door wellust. In alle opzichten ontoelaatbaar.
2 ego versterkend gedrag, (narcisme?)
3 topsport, een ultieme teamprestatie beogend.
Voorbeelden van deze vormen: Trump, mogelijk een combinatie van 1 en 2, Matthijs van Nieuwkerk, die je zou kunnen zien als een combinatie van 2 en 3. De rode draad door alle drie vormen is machtsoverwicht, ongelijke machtsverhoudingen uitmondend in agressie, fysiek en/of mentaal.

Agressie: hard tegen hard, kan ook

Machtsoverwicht.
In veel artikelen over het probleem DWDD valt regelmatig de term ‘topsport’. Ik kan me daar iets bij indenken. Bij topsport, individueel of teamsgewijs, is het hoogste dat je kan bereiken, een gouden plak. Dat is een gemeenschappelijk doel dat een gemeenschappelijke inspanning vereist van coach en sporter. De tolerantie voor grensoverschrijdend gedrag (bijv. het schreeuwen van van Gaal) zou hierbij wat hoger kunnen liggen dan bij DWDD. Een uitzondering geldt hier, mijnsinziens, voor jeugdige topturnsters die nog niet beschikken over een adequaat defensiemechanisme en die niet zelden ook nog eens onder druk worden gezet door overambitieuze ouders!

Rolmodel voor een testosteron hond


Testosteronhonden inzetten.
Hoe zou je grensoverschrijdend gedrag kunnen voorkomen? Voorkomen dat het tot een uitbarsting komt, door het te zien aankomen? Hoe zou je de opbouw van het agressieniveau kunnen monitoren? Hoe zou je de agressor in ‘statu nascendi’ tijdig kunnen ontmaskeren?
Het schijnt dat het zweet van agressors anders ruikt dan dat van evenwichtige personen. Meer testosteron bevat dan dat van vredelievende mensen (testotedrose). Dat zou betekenen dat speciaal opgeleide testosteronhonden zouden kunnen worden ingezet om verdachte organisaties (één melding is al genoeg) systematisch te monitoren om zó escalaties te voorkomen. Dat gebeurt immers bij de landsgrenzen ook door de inzet van drugshonden. Voorkomen is beter dan genezen, toch? Enfin, ik hoor het wel, of mijn “hypothese” wel of niet klopt.


De bottom line: goede leiders zoeken.
Waar het op neerkomt is dat je gewoon goede leiders moet hebben. Leiders die leiden op basis van gezag. Niet halfbakken gestresste schreeuwers. Breedbek kikkers die zichzelf overschatten. Zogenaamde sterke leiders.
Zoals ik al eens schreef:
“Sterke leiders zijn vaak onbescheiden. Zorgen goed voor zichzelf. Maken vaak gebruik van machtsmiddelen om mensen te beïnvloeden. Belonen slippendragers en bestraffen rebellen. Reageren met agressie en bedrog als hun positie bedreigd wordt. Zijn minder bereid om informatie met de groep te delen. Ze hebben een hoge dunk van zichzelf en belonen zich navenant”.

Elizabeth I, prototype van een gezaghebbende leider


Regeren met gezag.
“Leiders die leiden op basis van gezag zijn vaak bescheiden. Zij zijn een bron van wijsheid, inspiratie en sociale verandering. Zij geven het voorbeeld, leiden met visie, wijsheid, bescheidenheid en onbaatzuchtigheid. Ze zijn dienstbaar, domineren niet en zijn niet op eigen roem uit. Ze zijn empatisch, leiden met wederzijds respect en hechten niet aan een royale beloning. Ze zijn vaak sober en integer”.


Dus, wees paraat!
Houd de sterke leiders in de gaten en kom tijdig in actie als er iets mis dreigt te gaan. Volg de raad van George Harrison en Leon Russell: “Watch out now, take care. Beware of greedy leaders. They take you where you should not go“. (Concert for Bangladesh 1971/72).
Huur eventueel een testosteronhond in.
Succes ermee.


Edwin Kisman
Wat vond je van deze column?

Zijn onze leiders goed voor zeven vinkjes?

Gepubliceerd op

Deze niet. Heeft maar vier vinkjes!

Bedrijven, overheid, maar ook de transitie naar een groene maatschappij vragen om goede leiders die alle ‘stakeholders’ in het proces kunnen overtuigen, die goed kunnen communiceren, die effectieve middelen kunnen ontwikkelen en die een ‘niet lullen maar poetsen’ mentaliteit hebben. Waaraan moeten die leiders voldoen? Een checklist met zeven kenmerken biedt daar zicht op. Wie zeven vinkjes krijgt is geslaagd.

Kaag: tijd voor nieuw leiderschap. Wat is dat?

Gepubliceerd op

Sigrid Kaag (D66)

Nieuw leiderschap. Wat is dat? Aan welke leider we de voorkeur geven hangt af van de omstandigheden en van de evolutionaire voordelen die die leider biedt. Een groep, een volk, kiest een sterke leider in geval van bedreigingen van buitenaf. Niet zelden stimuleert zo’n sterke leider op zijn beurt bedreiging van buiten. Een vicieuse cirkel. Van de regen in de drup.

Soorten
Leiders worden vaak grofweg ingedeeld in twee soorten. Zij die handelen op basis van macht en anderzijds zij die handelen op basis van gezag en respect.

Regeren met macht
Sterke leiders zijn vaak onbescheiden. Zorgen goed voor zichzelf. Maken vaak gebruik van machtsmiddelen om mensen te beïnvloeden. Belonen slippendragers en bestraffen rebellen. Reageren met agressie en bedrog als hun positie bedreigd wordt. Zijn minder bereid om informatie met de groep te delen. Ze hebben een hoge dunk van zichzelf en belonen zich navenant.

Enkele recente voorbeelden van dat laatste: Frans Muller, bestuursvoorzitter bij Ahold Delhaize en Ralph Hamers, voormalig ING nu USB. Voorbeelden van dictatoriale, nog groter graaiende, leiders: Trump, Erdogan, Poetin, Orbán. Zij schurken aan tegen, of bevinden zich in de Duistere Driehoek (Dark Triad) met de zijden: Narcisme, Machiavellianisme en Psychopathie.

Regeren met gezag
Leiders die leiden op basis van gezag zijn vaak bescheiden. Zij zijn een bron van wijsheid, inspiratie en sociale verandering. Zij geven het voorbeeld, leiden met visie, wijsheid, bescheidenheid en onbaatzuchtigheid. Ze zijn dienstbaar, domineren niet en zijn niet op eigen roem uit. Ze zijn empatisch, leiden met wederzijds respect en hechten niet aan een royale beloning. Ze zijn vaak sober en integer. Voorbeelden: Jan de Soet (voormalig KLM), Ratan Tata, Warren Buffett, Mario Draghi, Haruka Nishimatsu (JAL), en Dolf van den Brink (Heineken, kleinzoon van voormalig Elsevier CEO van den Brink). En zelfs Zheng He de Chinese admiraal, uit de Ming dynastie, die met zijn immense vloot de halve wereld bevoer en ontdekte.

Nieuw leiderschap. Wat is dat?
Nu komen we in de buurt van de kop van deze blog. Nieuw leiderschap, vrouwelijke leiders? Die hebben doorgaans minder ego, zijn empathischer, minder gericht op winstmaximalisatie, en hebben vaak een verder reikende langeretermijnvisie.

Elizabeth I (1533-1603)

Elizabeth I, een nieuwe leider?
Elizabeth I toonde masculien èn feminien gedrag. Zij wordt echter geroemd om de balans die zij vond tussen macht en gezag. Welk gedrag op een bepaald moment de overhand kon hebben was onvoorspelbaar. Ze kon stoutmoedig, onverschrokken, meedogenloos, besluitvaardig en visionair zijn. Anderzijds sensitief: empathisch, vol compassie, geduld en open voor adviezen.

Virgin Queen
Ze is nooit getrouwd. Zij beschouwde een man als een potentiële stoorzender. Ze was gehuwd met de natie, zij was de Virgin Queen. Ze was heel getalenteerd, sprak zes talen waaronder Grieks en Latijn. Was bovendien een goed financieel manager.

Doorzetter
Elizabeth heeft veel tegenwind gehad. Als derde in lijn van opvolging na Hendrik VIII. Haar broer Edward VI en zuster (Bloody) Mary gingen haar voor. Ze werd in de Tower gevangen gezet op een aanklacht van samenzwering tegen Mary. Die aanklacht bleek onbewijsbaar, Ze werd vrijgelaten. Tenslotte werd zij, de protestant, door de Paus Pius V geëxcommuniceerd. Luctor et Emergo. Elizabeth overleefde alle tegenslag en werd de op handen gedragen monarch van het ontluikende Britse wereldrijk.

Resultaat van Elizabeths balans tussen masculien en feminien
Elizabeth I was een van de langst regerende en meest succesvolle monarchen uit de historie. Wat zijn haar successen?
* Ze begon de kolonisering van de Nieuwe Wereld. De staat Virginia is naar haar vernoemd, de Virgin Queen,
* Ze verenigde de natie na 11 jaar wanbeleid en bloedvergieten onder Edward de VI en Bloody Mary,
* Ze vestigde de Anglicaanse Kerk,
* Herhaaldelijk sloeg ze bedreigingen af van de twee supermachten uit haar tijd: Frankrijk en Spanje,
* Haar grootste overwinning was in de zeeslag met  de Spaanse Armada,
* Kunsten bloeiden op, wat mede de basis heeft gevormd voor het ontstaan van het Britse Imperium.

Paradigm shift
Elizabeth veranderde ook het vastgeroeste paradigma over de capaciteiten van vrouwen. Zij werd een rolmodel. Een feministe ‘avant la lettre’. Dat die ‘paradigm shift’ eeuwen later heeft doorgewerkt mag blijken uit de vele vrouwelijke premiers die vandaag de dag regeren. Ik noem er een aantal. Angela Merkel (Duitsland),  Jacinda Ardern (New Zealand), Sanna Marin (Finland), Ingrida Simonyte (Litouwen), Kaja Kallas (Estland), Katrin Jakobsdóttir (IJsland), Erna Solberg (Noorwegen) en Mette Frederiksen (Denemarken).
Wie weet wordt aan deze rij ooit Sigrid Kaag (Nederland) toegevoegd.

Edwin Kisman

Lees meer
Over het genie Elizabeth I in het boek van Michael J. Gelb, ‘Discover your genius. How to Think Like History’s Ten Most Revolutionary Minds

Over de Armada zeeslag
Over de Dark Triad
Over de admiraal Zheng He
Over Jan de Soet
Over Haruka Nishimatsu, JAL
Over Warren Buffet
Warren Buffett woont nog steeds in hetzelfde huis dat hij in 1958 voor slechts $ 31.500 kocht ( $282.166 met inflatie). Tegenwoordig is het huis zo’n $ 650.000 dollar waard. Zijn investeringsmaatschappij Berkshire Hathaway, heeft onlangs de waarde van $ 100 miljard overschreden.