De eerste indruk van iemand krijg je doorgaans in een fractie van een seconde en is bepalend voor je opstelling en gedrag tegenover die persoon.
De eerste indruk
Gepubliceerd op
Tag: gedrag
Testosteronhonden inzetten om agressie te voorkomen?
Gepubliceerd op
De Nieuwsgolf is weer afgevlakt. Er zijn nog wat achterhoede gevechten over de vraag of NPO de opdrachtgever kan zijn van een onderzoek naar de misstanden bij De Wereld Draait Door (DWDD voor intimi). Wie zich zorgen maakt over de kans van belangenverstrengeling en eigen-straatje-schoonvegen is een kniesoor.
Dat je aarzelt om in te hakken op een topprogramma dat een commercieel topsucces is, is begrijpelijk. Een topprogramma? Over smaak valt niet te twisten, maar ik ben al snel afgehaakt, weinig gecharmeerd als ik was van de hitserige presentatie van Matthijs van Nieuwkerk, die van BN-er uitgroeide tot een ster met een navenant ego en dito inkomen. Een perfectionist, las ik, die veel van zijn medewerkers schoffeerde om zijn eigen doel te bereiken. Kort lontje. Arme Matthijs, kon de druk van de topsport, dag in dag uit, niet meer aan. Ging door het lint, werd op z’n Indonesisch gezegd ‘mata gelap’.
De Nieuwsgolf voorbij.
De grote nieuwsgolf is voorbij. Jammer voor al die praattafels die nu op zoek moeten gaan naar nieuwe schandalen waarmee ze avond na avond kunnen vullen.
Hoe zit dat eigenlijk met dat grensoverschrijdend gedrag? Hoe komt dat? Zijn daar soorten in?
Grensoverschrijdend gedrag.
Grensoverschrijdend gedrag is het gedrag van mensen die (onbevoegd) over een grens heen gaan. Dat doen smokkelaars ook. Die worden dan bij landsgrenzen gecorrigeerd door ambtenaren, douanes.
Ik onderscheid drie soorten grensoverschrijdend gedrag:
1 seksueel ongewenst gedrag, ‘sexual harassment’, gedreven door wellust. In alle opzichten ontoelaatbaar.
2 ego versterkend gedrag, (narcisme?)
3 topsport, een ultieme teamprestatie beogend.
Voorbeelden van deze vormen: Trump, mogelijk een combinatie van 1 en 2, Matthijs van Nieuwkerk, die je zou kunnen zien als een combinatie van 2 en 3. De rode draad door alle drie vormen is machtsoverwicht, ongelijke machtsverhoudingen uitmondend in agressie, fysiek en/of mentaal.
Machtsoverwicht.
In veel artikelen over het probleem DWDD valt regelmatig de term ‘topsport’. Ik kan me daar iets bij indenken. Bij topsport, individueel of teamsgewijs, is het hoogste dat je kan bereiken, een gouden plak. Dat is een gemeenschappelijk doel dat een gemeenschappelijke inspanning vereist van coach en sporter. De tolerantie voor grensoverschrijdend gedrag (bijv. het schreeuwen van van Gaal) zou hierbij wat hoger kunnen liggen dan bij DWDD. Een uitzondering geldt hier, mijnsinziens, voor jeugdige topturnsters die nog niet beschikken over een adequaat defensiemechanisme en die niet zelden ook nog eens onder druk worden gezet door overambitieuze ouders!
Testosteronhonden inzetten.
Hoe zou je grensoverschrijdend gedrag kunnen voorkomen? Voorkomen dat het tot een uitbarsting komt, door het te zien aankomen? Hoe zou je de opbouw van het agressieniveau kunnen monitoren? Hoe zou je de agressor in ‘statu nascendi’ tijdig kunnen ontmaskeren?
Het schijnt dat het zweet van agressors anders ruikt dan dat van evenwichtige personen. Meer testosteron bevat dan dat van vredelievende mensen (testotedrose). Dat zou betekenen dat speciaal opgeleide testosteronhonden zouden kunnen worden ingezet om verdachte organisaties (één melding is al genoeg) systematisch te monitoren om zó escalaties te voorkomen. Dat gebeurt immers bij de landsgrenzen ook door de inzet van drugshonden. Voorkomen is beter dan genezen, toch? Enfin, ik hoor het wel, of mijn “hypothese” wel of niet klopt.
De bottom line: goede leiders zoeken.
Waar het op neerkomt is dat je gewoon goede leiders moet hebben. Leiders die leiden op basis van gezag. Niet halfbakken gestresste schreeuwers. Breedbek kikkers die zichzelf overschatten. Zogenaamde sterke leiders.
Zoals ik al eens schreef:
“Sterke leiders zijn vaak onbescheiden. Zorgen goed voor zichzelf. Maken vaak gebruik van machtsmiddelen om mensen te beïnvloeden. Belonen slippendragers en bestraffen rebellen. Reageren met agressie en bedrog als hun positie bedreigd wordt. Zijn minder bereid om informatie met de groep te delen. Ze hebben een hoge dunk van zichzelf en belonen zich navenant”.
Regeren met gezag.
“Leiders die leiden op basis van gezag zijn vaak bescheiden. Zij zijn een bron van wijsheid, inspiratie en sociale verandering. Zij geven het voorbeeld, leiden met visie, wijsheid, bescheidenheid en onbaatzuchtigheid. Ze zijn dienstbaar, domineren niet en zijn niet op eigen roem uit. Ze zijn empatisch, leiden met wederzijds respect en hechten niet aan een royale beloning. Ze zijn vaak sober en integer”.
Dus, wees paraat!
Houd de sterke leiders in de gaten en kom tijdig in actie als er iets mis dreigt te gaan. Volg de raad van George Harrison en Leon Russell: “Watch out now, take care. Beware of greedy leaders. They take you where you should not go“. (Concert for Bangladesh 1971/72).
Huur eventueel een testosteronhond in.
Succes ermee.
Edwin Kisman
Wat vond je van deze column?
Klimaatcrisis: De slimste overleeft
Gepubliceerd op
De mens past zich aan, aan de wereld die hij zelf verziekt heeft. Legt zich neer bij de ‘status quo’. Darwin is aan zet.
Begin van de week werd door Nederland de Climate Adaptation Summit (CAS) 2021 gefaciliteerd. Een reeks online evenementen die over de hele wereld gestreamd werden. Bedoeld om te inspireren en om oplossingen te tonen voor het klimaatprobleem. Wereldleiders op een scherm aan het woord.
Aanpassing
‘Adaptation’, dat wil zeggen aanpassing aan de veranderende klimaatomstandigheden. Droogte, hitte, stormen, overstromingen en bosbranden. De tering naar de nering zetten. Is de strijd opgegeven? Niet oorzaken van de crisis wegnemen zoals de overbevolking en de uitputting van de grondstoffen, maar accepteren? Meegeven als een judoka? Om op het geschikte moment toe te slaan? Als dat zou kunnen.
Darwin
De vraag is niet welke mens, maar welke mensheid zal overleven. Dat zal die zijn die het beste is aangepast aan de veranderde aarde. The Fittest. Lukt dat niet dan is het einde verhaal. De heerschappij wordt overgenomen door octopussen, zoals ik eerder schetste.
Korte termijn denken
Wat staat in de weg? Gedrag, mindset. Een gedragsverandering die de klimaat- en grondstoffenproblemen moet oplossen is moeilijk voor elkaar te krijgen. Dat is niet vreemd. Ondanks het feit dat de meeste mensen deugen, zoals Rutger Bregman beweert, lukt het niet de massa tot anders handelen te krijgen. Op wat langere termijn denken dan de neus lang is lukt nog steeds niet. ‘Adaptation’ is ook korte termijn denken.
Evolutionaire verklaring
Dat is niet vreemd. We zijn nog steeds voorzien van het brein van de jager-verzamelaar. Ook dat is niet vreemd, want pas 12.000 jaar geleden veranderde de leefwijze van de mens, van rondtrekkende jager naar gesettelde boer. Dat is volgens de evolutionair psycholoog Mark van Vugt, minder dan 1% van de de menselijke geschiedenis. Zo snel verander je niet. Lees zijn boek “Lucy, Darwin & Lady Gaga”. We zitten dus nog steeds met het brein van die jager-verzamelaar. We denken nog steeds als onze voorouders. Korte termijn. Hoe overleef ik de dag van vandaag? Waar haal ik m’n eten? Wat beweegt daar in die struiken? Wordt ik straks niet opgegeten? Het ruikt hier naar de dood. Vluchten, wegwezen. Snel. Snel.
Ver van m’n bed
De gevolgen van een klimaatcrisis zijn te ver van ons bed. Beelden van smeltende ijskappen slaan niet aan, muren van sneeuw die in zee plonzen evenmin. Een vulkaaneruptie met grijze wolken tot 6 km hoogte, Jogyakarta zondag? Zielig voor die mensen daar. Gedragsverandering. Een onbegonnen taak. Zelfs als het gevaar vlakbij komt. Corona. Persconferenties met Irma Sluis. Leuk vermaak. Een knaller met 8 miljoen kijkers. Top. Maar lockdown, avondklok, anderhalve meter afstand. Ho maar. De Britse variant van covid-19 die het menselijk afweersysteem weet te ontlopen. Nog een voorbeeld van Darwins ‘Survival of the Fittest’. Een nieuw gevaar. Niet gevaarlijk genoeg?
Met de neus op het gevaar
De hedendaagse mens komt pas in beweging als het water op de tweede verdieping bij hem binnenkomt, als de modderstroom bij hem voor het huis langskomt, als de as van de vulkaan zijn tuin grijs bedekt, als de rode gloed van een snel naderende komeet de hemel kleurt. Handen op de oren, en wachten op de klap. Wat werkt? Confronteer de mens direct met het gevaar. Letterlijk de neus op de feiten drukken. De complotdenker geen kans op ontsnapping geven. Essentiële reizen naar rampgebieden organiseren. Huizenruil naar een huis dat onder water staat, letterlijk.
Preventie vóór adapatie
Als dan de mensheid toch tot inkeer komt en tot aanpak van het kernprobleem overgaat dan zou je daarin drie niveaus kunnen onderscheiden. Een triage.
Macro
Globale gecentraliseerde aanpak. Preventie in plaats van cureren aan symptomen. Niet zwerfvuil in de oceanen opruimen maar voorkomen dat het daar komt. Een politiek probleem
Meso
Technologische oplossingen. Streven naar het ultieme doel, het perpetuum mobile, dat werkt zonder influx van energie. Alternatieve energiebronnen (fusiereactor, met waterstof als transportabele energieaccu). Het rendement van recycling verhogen tot 100%. Regionale aanpak.
Micro
Individuele aanpak. Regionaal aangestuurd. Gedragsverandering. Consumentisme vaarwel. Minder gebruiken, langer gebruiken, afval voorkomen.
Wat komt er uiteindelijk uit CAS 2021?
Goedbedoelde intenties? Vrijgemaakt geld dat niet besteed wordt. Een lappendeken van maatregelen, die niet voldoen aan Kritische Succes Factoren. De belangrijkste: een centrale regie door een globaal leiderschap. Een vergeefse poging die verzandt in nationalisme? Lang leve de overlever. De ‘ fittest’: de octopus, die het stokje overneemt van de dinosaurus ‘homo sapiens’, de verstandige mens.
Edwin Kisman
Aanbevolen leeslijst, eerder gepubliceerde blogs
Over historische extincties en de ‘ man-made extinction’ in het antropoceen
Apocalypse Magazine. Een eigentijds klimaatblad
27 sep 2019
Over de existentiële risico’s en de overlever, de octopus
Apocalypse Magazine wordt Apocalyps Nu!
4 okt 2019
Over de Kritische Succes Factoren voor een redding
Apocalypse 3. Als lemmingen naar de afgrond
17 okt 2019
Over het pendelen tussen corona en stikstof
Journal of Apocalypse Science (JAS). Corona en Stikstof onder één dak
3 juli 2020