Tag: Stille Generatie

Hoe waren de jaren vijftig? Roept denken daaraan voor sommigen nostalgische gevoelens op?
Ik heb een aantal vertegenwoordigers van de Stille Generatie (< 1945) gevraagd naar hun herinneringen. Verlangen zij terug naar die tijd?
Nederland was toen bezig met de wederopbouw, met steun van Marshall fondsen. Goederen waren schaars, maar de geestdrift was groot. Schouders eronder, niet lullen maar poetsen.

Herinneringen van de ‘Stille Generatie’
De herinneringen die ik kreeg geven een beeld van die tijd. Ik heb een selectie daarvan hieronder opgesomd, in willekeurige volgorde.

* Wij schreven met een kroontjespen en er was een inktpot in de schoolbank
* Dick Bos boekjes lezen gedurende de lesuren die je niet boeiden
* Op de tram springen
* Je handen warm slaan, door je armen om en om op je zij te slaan
* Je adem bevroren op je deken zien
* IJsbloemen op de ruiten

* De groentenboer en de kolenboer aan huis
* Een kolenkit naast de enige haard in het huis
* De melkboer en bakker ook aan huis
* De schillenboer die de schillen ophaalt
* Strenge winters, op Friese doorlopers
* Een telefoon aan een snoer, met een kiesschijf
* Een eigengemaakte radio, een kristalontvanger
* Een pick-up met 78 toerenplaten
* De Vespa en Lambretta scooter
* Briefpost. Zeepost na weken op de bestemming
* Telegrammen. Doodsberichten in één regel.
* Het loonzakje
* Er waren nog badhuizen, men kon daar een keer in de week ‘n bad nemen. 
* Staven ijs halen voor het houten koelkastje, gewikkeld in paardendekens 

* Aan de radio gekluisterd zitten, luisteren naar AFN, Amerikaanse Jazz.
* Dixieland (Dutch Swing College Band), Miles Davis, etc.
* Op de radio de bonte, bonte, bonte dinsdagavondtrein !
* Monus, de man op de maan (hoorspel)
* Godfried Bomans en anderen zondagavond op de radio
* Fiets met blokken op de trappers
* Bij feestjes sigaretten in een glas op tafel
* Hooien met paard en wagen en hooivorken
* Autonummers opschrijven
* Jarretels, plusfours en maandverband wassen
* Het touwtje uit de brievenbus
* De PC Hooftstraat om je gewone boodschappen te doen (slager, bakker, enz.)

En, typerend voor de Stille Generatie:
“Een mooie tijd. Geweldige arbeidsethos. We wisten niet beter, konden en wilden niet beter. 48-urige werkweek. Twee weken vakantie. Na school en opleiding meteen aan het werk.”

Een mooie tijd. Geweldige arbeidsethos

Was de tijd van toen echt een mooie tijd?
Een mooie tijd? Wat zeg ik, het was een “mieterse” tijd. Maar hoe is die tijd vergeleken met nu?
Een antwoord op deze vraag is niet zomaar en ook niet eenduidig te geven. Je kan ‘t proberen door de volgende alternatieven tegen elkaar af te wegen. Probeer aan de hand daarvan te zien in welke tijd je zou willen leven.
Ben je tevreden met het ‘nu’ of zou je naar de vijftigerjaren terug willen? Dat kan natuurlijk niet, maar je zou wel sommige zaken terug kunnen halen. Al vergt dat wel wat verandering van ons gedrag, en daar zijn we niet erg goed in.

Voor welk alternatief ga je: terug naar ‘tempo doeloe‘ of niet?
Bekijk de volgende vragenlijst. Waar kies je voor? Voor het vroegere of voor het nieuwe:
* Een ontspannen leven of meer stress en burnouts?
* Meer kou in huis of vloerverwarming?
* Meer vrije tijd of meer ‘social media’ tijd?
* Meer fietsen of meer vliegen?
* Een vakantie op de Veluwe of een wereldreis?

* Een Zwarte Piet of een Roetveeg Piet
* Zeilen op het IJsselmeer of een cruise naar Zuid Afrika?
* Een dagje naar Artis of een safari op de Serengeti?
* De groentenboer aan de deur of online bestelde en bezorgde boodschappen?
* Zelf je maaltje koken of een confectiemaal door Thuisbezorgd laten brengen?
* Kodak kiekjes of deepfakes?
* In de stad winkelen of online bestellen?
* Echt nieuws of nepnieuws?
* Echte vrienden of Insta volgers?

* Een ‘face2face’ gesprek of online ‘chatten’?
* Je geliefde tegen het lijf lopen of op Tinder voorselecteren?
* Ter plekke jullie rekening delen of naderhand Tikkies sturen?
* 16 delen Winkler Prins encyclopedie of Wikipedia en Google?

Er zijn vast nog meer verschillen te bedenken, maar wat zeg je op basis van je bovenstaande keuzes:
(a) ik zou graag terug willen naar de vijftiger jaren,
(b) ik vind het ‘nu’ prima,
(c) ik zou graag sommige zaken uit de vijftiger jaren in het ‘nu’ willen zien.
Als dat laatste het geval is: probeer daar dan wat aan te doen!

Bijvoorbeeld, met een wijntje praten met echte vrienden, op een mooie zomeravond.
Succes met je ‘resetting‘.

Edwin Kisman
Wat vond u van deze column?

Lees ook deze column
“Nostalgie: terug naar een verloren Paradijs” 4 mei 2022