Het leven verandert. De maatschappij verandert. Culturele waarden veranderen. De technologie ontwikkelt zich exponentieel. Opvolgende generaties leven in hun eigen ‘bubble’.
Een kloof tussen generaties? Generatieconflicten als gevolg van die kloof? Niet altijd. Soms als onbegrip onoverbrugbaar is
Generaties, elk met een eigen ‘mindset’
Mensen in een bepaalde periode geboren behoren tot één generatie, eenzelfde ‘cohort’.
Elke generatie heeft zijn eigen omgeving. Door de bank genomen wordt die bepaald door culturele waarden, de economische situatie, en de technologie in die periode. Opgeteld levert dat een eigen, kenmerkende ‘mindset’. Natuurlijk zijn er individuele verschillen.
Van Stille Generatie tot Gen Alpha
De eerste generatie, die beschreven wordt, is rondom de tweede Wereldoorlog geboren. De daaropvolgende periodes die beschreven worden wisselen in begin-en eindjaar, afhankelijk van de auteur.
De oorlogsgeneratie Warchild of Stille Generatie (geboren tussen 1933 en 1945), wordt gevolgd door de Babyboomers (1945-1960), vervolgens de Generatie X (1961-1980, ook wel de Verloren Generatie genoemd), dan de Millenials (of Generatie Y, 1981-1995), daarna de Generatie Z (1996- 2010) en tenslotte de Alpha Generatie. Sommige auteurs plaatsen tussen Generatie X en Generatie Y, nog de Pragmaten. Zoals gezegd is er geen sprake van standaardisatie van begin- en eindtijd van de periodes.
Verschillende omstandigheden
De verschillen in omstandigheden bepalen in hoge mate de kenmerken van een generatie. Die omstandigheden zijn overigens niet precies beperkt tot de periode van één generatie. Veranderingen beginnen vaak in de ene generatie en gaan door in een volgende.
Als generaties ver uit elkaar liggen kan je duidelijk verschillen zien. Je ziet dan een kloof tussen die generaties. Wat kan leiden tot wederzijds onbegrip.
Stille Generatie vs Millenials
Laten we de Stille Generatie eens vergelijken met de Millenials (en de volgende, de Gen Z) is. En kijken hoe het met die de kloof staat.
Dat kunnen we bijvoorbeeld doen aan de hand van dialogen tussen vertegenwoordigers van die twee generaties: de Stille Generatie (SG) en de Millenials (MI). Vertegenwoordigd door een man (M) of een vrouw (V).
M-SG: “ Het recht van de vrouw was toen, het aanrecht”
M-MI: “ Vreemd, ik vind koken leuk. Doe ’t vaak”
M-SG: “Een vader achter een kinderwagen? Zag je in mijn tijd niet.”
V-MI: “Vrouwen ontslagen, als ze gingen trouwen? Idioot”.
V-SG: “Dan trokken we door de Noorse bergen. Regen, rugzak, tentje, onderweg een forel vangen. Dát is leven!”
M-MI: “Wij gaan volgende week naar een glamping in Beaujolais. Lekker eten. Wijntje. Dát is leven!”
M-SG: “Mooi bedrijf. M’n hele leven er bij gebleven, fijne bazen. Goed pensioen.”
M-MI: “Lijkt me heel saai. Ik verander elke paar jaar. Hop van de ene job naar een andere. Pensioen? Zie ik later wel.”
V-SG: “Wàt, alweer een nieuw mobieltje? Je hebt net vorig jaar een nieuwe gekocht.”
M-MI:”Jaaa…, maar dat was een 14. Deze nieuwe iPhone 15 Pro is je van hèt. Daarmee kan ik aankomen.”
M-SG: “Ik begrijp geen sodemieter van die aanvraag. Waarom kan ‘t niet met een gewoon formulier, dat ik kan opsturen? Een Digi-D wat is dat in godsnaam?”
V-MI: “Ik begrijp je probleem, maar het is heel simpel. Kijk, je klikt op deze link en de rest wijst zichzelf. Zeg maar. Binnen vijf minuten geregeld.”
V-SG: “We hadden toen weinig keus in de buurtwinkel. Twee soorten jam. Kersen en aardbeien. Lekker rustig.”
M-MI: “Ik weet nog steeds niet wat ik moet kiezen in de super. Dertig soorten jam van 10 vruchtensoorten. Elke keer wat anders. Stress, stress, stress.”
M-SG: “We moesten hard werken, maar we deden dat graag. “Niet lullen maar poetsen”.”
M-MI: “Geef mij maar “lullen niet poetsen”. Ik doe niet meer dan in mijn contract staat. Ze noemen me een ‘quiet quitter’. Ik ben niet de enige.”
M-SG: “ Toen, Phil Bloom in d’r blootje op tv. En Saskia Holleman voor de koeien. Nu geen topless meer op het strand. Preutsheid ten top.”
V-MI: “ Hoezo? Met al die grensoverschrijdende mannen van tegenwoordig!”
V-SG: “Ik ga straks Ayam Peteh Kecap maken. Wat ga jij vanavond koken?”
M-MI: “Koken? Wat bedoel je? Ik laat het bezorgen. Van ‘n goed restaurant, om de hoek.”
M-SG: “Ik ga straks naar de Bonte Bal. Schijnt een goed café te zijn om een vrouw te versieren.”
M-MI: “Ik ga vroeg naar bed. Rondneuzen op Tinder. Wijntje erbij. Vind vast wel een leuke dame.”
De kloof overbrugd
Soms kunnen beide generaties elkaar vinden.
V-SG: “Laatst die brokken kaas bij de Jumbo. Drie halen, twee betalen. Meteen gedaan.”
V-MI: “Ja die heb ik ook gekocht. Mooi meegenomen, toch?”
M-SG: “Ik heb mijn Winkler Prins weggedaan. Ik gebruik nu Google en Wikipedia. Veel sneller.”
V-MI: “Ik weet niet beter.”
V-SG: “Kan je me helpen met die brief aan de VVE. Ik heb een klacht en kom er niet uit”
V-MI: “Zal je helpen. Met ChatGPT. Kijk, ik typ je vraag in. Hier is je brief. Binnen 15 seconden.”
M-SG: “Zit ie de godganse tijd in dat mobieltje te staren. Lijkt me niet goed”.
M-MI: “Mee eens. Hoewel, ’t schijnt dat ze er ook wat van leren.”
Generatieconflict voorkomen
Als de discussie uitloopt op irritatie, of erger, kan je spreken van een generatieconflict.
Dat risico loop je als verschillende generaties bijeen zijn, bijvoorbeeld als ze moeten samenwerken, op de werkvloer dus.
Synergie zoeken
Hoe ga je daarmee om? Is een conflict te voorkomen of beter nog, kan je de generatieverschillen juist uitbuiten?
In zo’n geval is het verstandig elkaars sterke punten te bespreken om te zien waar synergie mogelijk is. De Stille Generatie of de Babyboomers bijvoorbeeld met hun lange ervaring. Combineren met de Millenials en Generatie Z met hun digitale vaardigheden, hun creativiteit, hun ondernemersdrang.
Laat elke generatie in z’n eigen waarde. Probeer van elkaar te leren en er voordeel uit te halen. Laat ze tot synergie te komen. Conflicten kosten alleen maar, zeg maar, energie.
Ja, dat is ‘t.
Edwin Kisman
Wat vond u van deze column?
Bekijk ook de volgende YouTube videos
What is generation gap?
Understanding The Real Generation Gap
Albert Garcia-Jurado – TedxTalks
Scherp, toch luchtig en warm.