Tag: Vertrouwen

Over tien jaar is het zover. Alle ellende met het functioneren van de overheid opgeruimd. De Janboel.
Hoe dan, opgelost?
Dankzij technologische innovatie. Dankzij de gevreesde Kunstmatige Intelligentie, de AI. Die wordt ingezet waar de menselijke intelligentie tekortschiet

Oorzaak Janboel
Zestien partijen in de Tweede Kamer, die geacht wordt het kabinet te controleren. Botsende belangen. Gekissebis. De politieke slangenkuil. Intussen gaat de tijd aan de haal met de besluitvorming. Uitvoeringsprocessen nemen een verkeerde afslag en lopen vast. Blijven soms lange tijd op het dode spoor staan tot er naar ze gezocht wordt. Al die steekjes los.
De kabinetsformatie is nu al 167 dagen bezig. Vijf-en-halve maand geven en vooral nemen. Om elkaar heen draaien. Bang voor gezichtsverlies. Naar elkaar, naar de kiezer.

Over tien jaar verbeterd
Maar hoe is het over tien jaar verbeterd? In 2034, vijftig jaar na Orwells ‘1984’.
Dan staat aan het hoofd van onze overheid een verlicht despoot. Een sterke man. Een ‘Big Brother’. Hé democraat, niet meteen piepen. En jij populist, prijs de dag niet voor het avond is. Want zijn bevoegdheden en ambtstermijn zijn beperkt en strikt omschreven. Geloof het of niet maar er wordt veel van verwacht. Mede dankzij de kunstmatige intelligentie waarvan de capaciteit in de laatste zes jaar in een exponentieel tempo is gegroeid.

Verlicht despoot
Wat is een verlicht despoot? Een autocratische heerser met zorg voor zijn volk, een die hervormingen doorvoert.
Het verleden kent een aantal voorbeelden van zulke despoten
Koeblai Khan (1260 -1294), Peter de Grote van Rusland (1682 – 1725), Frederik II van Pruisen (1740 – 1786), Catherine de Grote van Rusland (1762 – 1796), Jozef II van Oostenrijk ( 1765 – 1790).

Chief Executive Officer
Die verlicht despoot is in dit geval niet meer of minder dan een gekozen President. De ‘Chief Executive Officer’ (CEO) van de NV Nederland. Met een technologisch hulpje. Met een ambtstermijn van vier jaar en met strikte voorwaarden voor zijn opvolging.

Hoe werkt het?
Die President heeft een Management Team (MT) van politiek onafhankelijke managers, die elk vijf functionele afdelingen aansturen. Een soort zakenkabinet, waar de president geen deel van uitmaakt. Die managers worden op hun beurt weer aangestuurd door de President. Waarop baseert die z’n orders?

‘Little Sister’
De kern van de organisatie is een geavanceerd AI systeem, het beleidssysteem ‘Little Sister’, dat draait op een serie quantum computers, gekoppeld in een netwerk. Ergens in bunkers bij Scheveningen. Voorzien van generatoren, ‘standby’.
Voor het geval dat Russen, Fransen of Duitsers het in hun hoofd halen Nederland binnen te vallen is er een synchrone replica, ‘Little Brother’, op een geheime plek in het buitenland. Inclusief een plaatsvervangende President. Die het bestuur over NV Nederland ‘stante pede’ kan overnemen.

Geïnnoveerde ICT
De verouderde ict van de huidige departementen is dan overgenomen door ‘Little Sister’. Het weer in dienst nemen van Cobol programmeurs, waarover werd gesproken, was een lapmiddel. Dat niet zou werken. ‘Little Sister’ gaat alle ict taken uitvoeren en monitort gelijktijdig de gang van zaken. Volgt de uitvoering op de voet. Spoort de “kleine” ict fouten en missers op en corrigeert die meteen. ‘Real time’!

‘Little Sister’ in de ‘driver’s seat’
De overheid functioneert nu als volgt. ‘Little Sister’ peilt voortdurend de bevolking, hun sentimenten, behoeften en hun belangen. Meet in feite de politieke temperatuur . Vergelijkbaar met Elisabeth I die zich incognito onder haar volk begaf en wist wat er speelde.

Problemen oplossen
‘Little Sister’ traceert ook problemen in de samenleving. Analyseert die en, bij voldoende gewicht, synthetiseert een empathische oplossing. Rekening houdend met omgevingsfactoren, de samenleving. Een compromis. Een fijnmazige belangenafweging. Los van emoties en ego’s, die zo kenmerkend zijn voor de politieke slangenkuil. Persoonlijke belangen op de weegschaal van het algemeen belang.

Financiële consequenties ?
Als aan die oplossing financiële consequenties kleven berekent ‘Little Sister’ het effect en de haalbaarheid ervan, binnen het geheel van de overheidsfinanciën. Stelt vast waar eventueel het geld vandaan moet komen. ‘Real time’. Niet na weken of maanden.
Daaruit formuleert ze een besluit dat ze voorlegt aan de President.
Die beoordeelt het. Is hij het ermee eens dan geeft hij het als een opdracht door aan zijn MT. Die stelt de respectievelijke afdelingen in werking. Welke? Ook dat heeft ‘Little Sister’ al uitgezocht op basis van kwaliteit en capaciteit van de afdelingen.

Uitvoering bewaken
De uitvoering wordt ook door ‘Little Sister’ gemonitord. Als er zaken mis gaan worden die gerapporteerd aan de manager van de afdeling en aan de President. Compleet met een voorstel voor aanpak. Soms grijpt ‘Little Sister’ zelf in. Strijkt kleine foutjes glad.
Kortom, de overheid wordt in feite bestuurd door ‘Little Sister’, met de President als menselijke ‘check point’. De President is de uiteindelijke beslisser en contactpersoon tussen ‘Little Sister’ en het MT.

Hervormingen
Enkele hervormingen die intussen zijn doorgevoerd:
Privatiseringen. Alle vroegere privatiseringen zijn teruggedraaid. Ze zijn nu allemaal weer dochterondernemingen van de NV Nederland. Centraal aangestuurd, verknoopt tot een innig netwerk. Die nu kunnen profiteren van een geoliede organisatie.
Regelgeving. 70 % minder regels. ‘Keep it simple’. Veel obsolete regels, gebaseerd op een andere tijd, werden vervangen. Tien regels vervangen door één. Ambtenaren kregen de ruimte om regels, binnen een bepaalde bandbreedte, te interpreteren en toe te passen. Niet volgens de letter maar volgens de geest. ‘Little Sister’ bewaakt die bandbreedte.
Verwerkingssnelheid van processen. Ingenieuze algoritmes zorgden ervoor dat de verwerkingssnelheid van maatregelen tot wel 70% versneld werden. Eindeloos durende rechtszaken werden met jaren verkort

Getest en akkoord verklaard
Het systeem is intussen een jaar lang getest en werkt volgens verwachting. De foutenmarge is teruggebracht van zestig naar vijf procent. De operationele snelheid is verhoogd van jaren naar weken. In de moeilijkste gevallen. Mede dankzij het feit dat het aantal wetten en regels met tachtig procent is teruggebracht. Aanpassen is nu een kwestie van een week. De invoering start met versie 3.0.

Waarborgen ambtstermijn
En die CEO van NV Nederland, die verlicht despoot? Welke waarborgen zijn er dat hij niet went aan zijn macht en er misbruik van wil maken?
Eén jaar voor het einde van zijn ambtstermijn krijgt hij van ‘Little Sister’ een melding. Een ‘push bericht‘. Compleet met een voordracht van drie kandidaten voor zijn opvolging. Hij kan niet herkozen worden. De stemming (peiling) wordt uitgevoerd door ‘Little Sister‘. Op het moment waarop de nieuwe President is geïnstalleerd, schakelt ‘Little Sister’ naadloos en automatisch over op de nieuwe leider. Geen speld tussen te krijgen.

Het resultaat
Het zal blijken dat het vertrouwen in de ict van de overheid groeit en daarmee ook het vertrouwen in de overheid zelf. De gang van zaken volgt hierin de ontwikkeling die in Estland plaats vond. Zelfs de soevereinen gooien hun handdoek in de ring. Hebben weer een adres en betalen weer boetes.

Een utopie of een dystopie?
Onze maatschappij geregeerd door ‘Little Sister’. Willen we dat of willen we dat niet? Niet? Stop dan voorlopig met het miepen over de Janboel en de wat losse steekjes.

Edwin Kisman
Wat vond u van deze column?

Lees ook de columns
Over eenvoud
Wetten moeten vereenvoudigd worden
4 maart 2021
Over Estland
Komt er een Minister voor Digitale Zaken? Is dat een goed idee?
20 dec 2021
Over dataveiligheid bij een invasie
Hoe bescherm je overheidsdata bij een invasie?
3 maart 2022