voorheen vakblad
Ze hebben tijd nodig om zich te ontwikkelen. Incubatietijd. Om ons te verlichten of ziek te maken.
Zaaien
De “besmetting” met gedachten kan ’s avonds plaats vinden. Een probleem, een concept, een constructie. Helder overdacht, geformuleerd. Als een virus met aangrijpingspunten, openingen. Dat verdwijnt in de enorme database van het onbewuste. Waar het later weer aan de oppervlakte komt met gerelateerde zaken. Soms al de volgende morgen. Soms later. Als je aan het niksen ben.
Moet je voortdurend bezig zijn, geen moment stil zitten, je ‘to-do’ lijstjes afvinken, jezelf naar een ‘burn-out’ werken, daardoor gedwongen worden af te kicken, of voorkom je dat door tijdig en regelmatig te niksen? Niets doen. De tijd te nemen.
Pak ‘n boek
Niksen is anders dan niets doen en je vervelen. Als een van m’n kinderen vroeger klaagde: ”Ik verveel me”, was mijn gevleugelde aanbeveling “Pak ’n boek”. Wat zelden gebeurde. Richard Carlson, auteur van het boek ‘ Don’t Sweat the Small Stuff … and it’s all small stuff’ reageert anders in een schijnbaar vergelijkbare situatie. Hij zegt: “Great, be bored for a while. It’s good for you.” Hij doelt echter op die andere situatie van niets doen: het niksen. Ontspannen, gelegenheid bieden tot introspectie. Bij kinderen zal de behoefte daaraan nog niet zo groot zijn.
De tijd die je hebt is een soort vermogen, immaterieel. Een bezit waarmee je van alles kunt doen. Je kan het zelf gebruiken maar je kan het ook verkopen. Wat tijd precies is, is niet duidelijk. Veel denkers en doeners hebben zich over deze vraag gebogen. Met even zovele visies en verklaringen. De klok, de ‘one-armed time bandit’ houdt ons in het gareel.
Waarover beschikken wij?
Grofweg is de tijd waarover wij beschikken in te delen in drie categorieën: slaaptijd, werktijd en de vrij te benutten tijd. Dat laatste blijft over als je van de totaal beschikbare tijd slaap- en werktijd aftrekt. Voor werkenden blijft er, bij een vijfdaagse 36 urige werkweek plus 10 uur reistijd, per week grofweg 66 uur “vrije” tijd over. Wat doe je daarmee?
Slaaptijd
Om te beginnen, de slaaptijd. Door de bank genomen heb je na je kleutertijd per dag zo’n 8 uur slaap nodig. Dat is inderdaad noodzakelijk omdat in die periode het lichaam zich herstelt van de inspanningen van de dag. Slaap dient om onze motor en ons brein in conditie te houden.
Werktijd, verkochte tijd
Na de slaap houd je per dag nog uur 16 over. Tijdens je werkzame periode verkoop je een deel daarvan, doorgaans 7 à 8 uur per dag, aan een door jou gekozen koper. Een bedrijf of andersoortige organisatie. Jij stelt je tijd beschikbaar en levert daarin diensten. De koper betaalt daarvoor. Tegen een tarief dat tevoren overeengekomen is.
Verschillende tarieven
Hoe hoog dat tarief is verschilt nogal. Lucian Grainge, bestuursvoorzitter van de Universal Music Group, verdiende vorig jaar € 274,3 mln (Volkskrant 20 augustus). Laat hem een hardwerkende baas zijn, die 50 weken @ 70 uur werkt dan is dat totaal 3500 uur tegen een tarief van € 78.371 per uur. Zet dat af tegen diegenen die onder de armoedegrens leven, die per dag 10 uur of meer werken en die net € 1,70 per dag verdienen, dus maximaal € 0,17 per uur. Of vergelijk dat met het minimumloon van € 10,41 , voor 21+ jarigen, met een werkweek van 40 uur.
___________________________________
“Lucian Grainge verdiende € 78.371 per uur”
___________________________________
Beperk de verkoop
Verkoop zoveel maar niet méér tijd dan je nodig hebt om je uitgaven te financieren. Verminder de noodzaak om veel tijd te verkopen door je uitgavenniveau te verlagen of door je te bekwamen in ‘time management’. Je kan ook proberen je tarieven te verhogen. Houd zoveel mogelijk resttijd over. Het kan zijn dat je langzaam aan meer tijd wil overhouden voor andere zaken.
Een groot deel van Generatie Y (twintigers en dertigers) leeft daar al naar. Dat wil zeggen, ze leveren de verkochte tijd, maar ook geen spatje meer. Er is al een term voor: ‘Quiet quitting’. “Extra inspanning leveren om anonieme aandeelhouders nog rijker te maken? No way!”
Resttijd
Andere zaken? Wat aan tijd overblijft, zo’n 66 uur per week, besteden we aan de vervulling van persoonlijke behoeften. Dat kan ontwikkeling zijn, zoals onderwijs en sport (gezond), het onderhouden van sociale contacten of ontspanning. Het gevaar van stress, door personeelstekorten, burnout, uitval steekt de kop op. En daarmee een roep om onthaasting. Bijvoorbeeld in de vorm van lanterfanten, lummelen of niksen. Een gruwel voor de verstokte ‘workaholic’, maar toch wel productief. Géén tijdverspilling. Bedoeld om ruimte in je hoofd te scheppen.
Niksen
Niksen, lanterfanten of lummelen kan extra kracht en motivatie geven en het kan de creativiteit stimuleren. Ook de produktiviteit verhogen.
Een paar beroemde praktiserenden. Albert Einstein kon lang in het gras liggen en naar de wolken kijken. Kreeg zó z’n eureka momenten. Jack Welch, de twee jaar geleden overleden CEO van General Electric, reserveerde dagelijks een uur om, voor het raam zittend, naar buiten te kijken. In afwachting van zijn eureka’s. Er is veel geschreven over lanterfanten, lummelen en niksen.
Vakantie
Vakanties, een vorm van onthaasting, beleven dit jaar een inhaalslag, maar zullen door de sterk gegroeide inflatie ongetwijfeld een terugslag krijgen. Want vroeg Peter de Waard zich onlangs in de Volkskrant (14 juli) af: “Is vakantie een primaire levensbehoefte?”.
Wat is tijd?
Tenslotte toch nog even: wat is tijd? Daar heb ik geen duidelijk antwoord op gevonden.
Jeremy Rifkin bijvoorbeeld definieert tijd niet, in zijn boek “De grenzen van de tijd. De cruciale rol van tijd in ons leven”, maar houdt een pleidooi voor een nieuwe tijdspolitiek. Terug naar de natuur, naar een ecotijd. En van groot, terug naar kleinschaligheid, naar sneller is niet beter. Zijn boek verscheen in 1987, 15 jaar na het rapport van de Club van Rome. En hoe is ’t nu? Veel groter, veel sneller, veel klimaatvijandiger.
Het verloop van de tijd visualiseer ik als een spiraal, die vanuit de oerknal, steeds verder uitdijt. Waarin de tijd steeds sneller gaat. Elke gebeurtenis heeft een plek op deze spiraal, laat z’n sporen er op na.
Conclusie
Gebruik je tijd goed. Verkoop ‘m voor een zo hoog mogelijke prijs zodat je zelf tijd van een ander kan inkopen, die je rotklusjes overneemt en jou de ruimte geeft om te niksen! En andere leuke en bevredigende dingen te doen. Social media bijvoorbeeld:)
Goed idee? Ja toch?
Edwin Kisman
Wat vond u van deze column?