Het streven naar duurzaamheid leeft ook in de uitgeverij. De vraag is dan hoeveel CO2 de productie en producten van de uitgeverij bijdragen aan het ontstaan van broeikasgassen (de zogenaamde ‘klimaatimpact’) en wat uitgevers kunnen doen aan het terugdringen ervan.
Zo is onlangs een project ‘Duurzaam Boek’ afgerond. Daaruit bleek onder andere dat duurzaamheid en efficiency hand in hand kunnen gaan. Voor ondernemers een belangrijk gegeven. De efficiency vloeide met name voort uit de samenwerking in de productie keten.
In het verlengde hiervan heeft een groep ‘stakeholders’ besloten een project ‘Duurzaam Tijdschrift’ te initiëren. De groep bestaat uit de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), de Nederlandse papier- en kartonindustrie (VNP), de uitgeverij Industrielinqs pers en platform en papierenkarton.nl.
Duurzaam Geproduceerd
Het project speelt zich af rond het tijdschrift ‘Duurzaam Geproduceerd’ van de
uitgeverij Industrielinqs pers en platform. Begonnen werd met het vaststellen van de huidige situatie aan de hand van het juninummer van 2014. Daarvan werd een levenscyclusanalyse opgesteld door CE Delft. Dat houdt in dat alle stappen in het productieproces, de producten met hun voorgeschiedenis en ook het gebruik van het tijdschrift worden geanalyseerd. De stappen zijn papierproductie; energiegebruik bij de uitgeverij en drukkerij; gebruik van inkt en hulpmiddelen in de drukkerij; verwerking/recycling van papierresten; afvalstromen; verpakking; transport tussen de ketenstappen in; het tijdschrift zelf.
Er werden 10 milieuaspecten bekeken waaronder: klimaatimpact, verzuring, vermesting, toxiciteit. De bijdrage van het tijdschrift daaraan varieert. Vastgesteld werd dat de impact van één tijdschrift Duurzaam Geproduceerd van die juni-editie ongeveer vergelijkbaar is met vijf minuten douchen of drie kilometer autorijden.
Rol uitgever
Welke rol kan een uitgever spelen in de verduurzaming van zijn product? De onderzoekers hebben op basis van de resultaten een aantal alternatieven voorgesteld. De uitgever van Duurzaam Geproduceerd heeft een relatief kleine invloed. Hij kan slechts de vorm en oplage van het blad bepalen. Anderzijds is hij het wel die de ketensamenwerking kan initiëren.
Hij speelt dus wel een kardinale rol bij het optimaliseren van deelprocessen, het kiezen van een gezamenlijke doelstelling, de samenwerking en transparante(onderlinge) communicatie met ketenpartners. En daar waar het moet, kan de uitgever de ketenpartners aansturen.
Uitvoering
De grootste winst blijkt te zitten in de keuze van ander papier. Niet voor een andere
papiersoort, maar voor papier met een lager gramgewicht. Duurzaam Geproduceerd
werd gemaakt met een duurzaam papier Tom&Otto Silk.
Een lager papiergewicht betekent nogal wat. Wat doet die keuze met de uitstraling
van een magazine? Pikt de klant het? Hoe zit het met de kwaliteit van een dunner
tijdschrift?
Minder papiergewicht betekent in ieder geval minder pulp (en dus hout) en minder emissies bij de productie.
Minder papiergewicht betekent in ieder geval minder pulp (en dus hout) en minder emissies bij de productie.
Het lagere gewicht van het tijdschrift is ook gunstig voor het transport en voor de kosten. Voor de nieuwe editie van Duurzaam Geproduceerd koos de uitgever voor een lichter papier.
Het binnenwerk krijgt 100 grams (in plaats van 150 grams) papier en de cover gaat terug van 200 naar 150 grams papier. Gevolg: een CO2-reductie van 25 procent! Bovendien een nietje in plaats van een gelijmde rug. De speciaal voor het Duurzaam Geproduceerd-congres gemaakte congresversie van het magazine, met 90-grams papier, voor zowel de cover als het binnenwerk, laat een verlaging van de milieu-impact zien van 45 procent ten opzichte van het magazine in oude stijl.
Die 90-grams variant gaat de uitgever echter te ver voor de reguliere versie. Het tijdschrift zou dan te veel inboeten op kwaliteit, beschadigt sneller en ziet er gauw armoedig uit.
Erik Timmermans
directeur papierenkarton.nl
e.timmermans@papierenkarton.nl
Bekijk hier de video waarin de uitgever zijn zoektocht naar verduurzamingsmogelijkheden uit de doeken doet. Meer informatie over het project is te vinden op de website van Papierenkarton.nl.