Niet iedereen houdt zich aan dit gebod. Stelen, roverij, kwaadschikse wisseling van eigendom. Mensen, land, geld, goederen. Gedreven door jaloezie, hebzucht, of noodzaak. ‘n Bestaansminimum versus een bonus van 56 miljard dollar. Stelen voor eigen gewin of voor anderen. Robin Hood.
Maagdenroof, ‘old school’
Mensenroof. De Sabbijnse maagdenroof. Slavernij. Concentratiekampen.
Goud, diamanten. 2005 Schiphol de grootste diamantroof in de Nederlandse geschiedenis. 1963 ‘The Great Train Robbery’, 2,6 miljoen Britse ponden. Fysieke acties, zorgvuldig voorbereid. Weinig ‘collateral damage’.
Anders is het met die andere diefstal. Van land. Eeuwenoud probleem, oorlog omwille van gebiedsuitbreiding, grondstoffen, toegang. Veel leed.
Geld is een aparte categorie. Gedreven door een psychopathische verzamelwoede. Veel, meer, nog méér. Luxe. Surfen op de hoogste golftop. ‘Just in time’ instappen in een aanzwellende trend. Apple, Microsoft, ASML, Nvidia. ‘The greatest’.
Digitale diefstal, ‘new school’
Zoals oorlogvoering digitaliseert, digitaliseert ook de financiële roof. De virtuele diefstal van geld. Vanaf de invoering van de pinpas in 1988 tot aan de crypto’s van nu. Fraude met (online) beleggen. ‘Boiler room’ fraude. Denk aan het faillissement van crypto-platform FTX van Sam Bankman-Fried.
Voorbeelden van het arsenaal van de digitale fraudeur.
Phishing: Criminelen sturen valse e-mails die lijken te komen van een bank. Doel: wachtwoorden, creditcardnummers en bankrekeninggegevens verkrijgen.
Vishing (Voice Phishing): Slachtoffers worden gebeld door iemand die zich voordoet als een medewerker van de bank. De oplichter probeert slachtoffers over te halen gevoelige informatie te verstrekken.
Smishing (SMS Phishing): Vergelijkbaar met phishing, maar dan via sms-berichten in plaats van e-mails. Het bericht bevat vaak een link naar een valse website
Card Skimming: Een apparaat geplaatst op een geldautomaat kopieert de informatie van de magneetstrip van een bankkaart. De gegevens worden gebruikt om valse kaarten te maken.
Account Takeover.
Criminelen verschaffen zich toegang tot een bankrekening door middel van buitgemaakte inloggegevens. Geld wordt overgemaakt naar hun eigen rekeningen. Ik heb dat eenmaal bijna meegemaakt. Halverwege de daad kwam ik echter tot bezinning. Pfff!
Spoofing: De identiteit van een betrouwbare bron wordt vervalst om slachtoffers te misleiden. Kan gebeuren via e-mail, telefoon of zelfs websites die er uitzien als die van een echte bank.
Social Engineering: Psychologische manipulatie wordt gebruikt om slachtoffers te misleiden en gevoelige informatie te verkrijgen. Een babbeltruc via telefoon, e-mail of persoonlijk contact.
SIM Swapping: De SIM-kaart van het slachtoffer wordt gekopieerd of overgenomen door de fraudeur. Deze krijgt toegang tot de telefoongesprekken, sms-berichten en zelfs tweestaps verificatiecodes van het slachtoffer.
Een paar tips om je te beschermen
* Controleer het e-mail adres van een afzender. Klopt ‘t?
* Klik nooit op een link in e-mails van een verdachte afzender.
* Kap af, het telefoongesprek met een “bankmedewerker” die je belt. Zeg: “Ben je belazerd!”. Neem bellers die niet in je contactenlijst staan (“onbekende bellers”), niet op.
* Dek je pincode af bij geldautomaten. Hand er boven. Zie je een vreemd apparaat?
* Deel geen gevoelige persoonlijke informatie op sociale media. Doe dat ook niet via de telefoon
* Tenslotte: als iets te mooi lijkt om waar te zijn, is ’t dat waarschijnlijk ook zo.
Toch vergoeding
Een troost. Banken vergoeden tegenwoordig verlies door fraude. Hoewel je veel in eigen handen hebt, zijn de hedendaagse fraudeurs zo professioneel, dat je door de banken veel vergeven wordt.
Aanvankelijk weigerde “bunq” in recente fraudezaken de schade te vergoeden. Redenering :”De bult zijn eigen schuld”. Baas Ali Niknam is echter overstag gegaan. Mogelijk door de imagoschade die de bank door de affaire, breed uitgemeten in de media, opliep? Met een kans op aftaaiende klanten.
Edwin Kisman
Wat vond u van deze column?
Mooi compact op een rijtje gezet, Edwin.