‘n Kabinet bijna uitgegleden over een banaan. Racisme. Respectloos. “Ga terug naar het oerwoud, met je banaan”. Het zal je maar overkomen.
Schoten voor de boeg
Loze beloften. Schoten voor de boeg. Voorgehouden wortels. Zonder de haalbaarheid te onderzoeken. Amateurs dus. Een extravert kabinet (U weet:”Extraverten praten en denken daarna, introverten denken en praten daarna“). ‘Minkukels’ of, ‘pluskukels’ gevangen in het verstikkende net van de politiek.
BTW verhoging voor cultuur en sport.
Uitgeknepen ontwikkelingshulp. Kijk eens naar “Missie Middendorp” van generaal Tom Middendorp. Uitgeperst wetenschappelijk onderzoek. Tabé, meerennen in de innovatiemarathon. Afgeknepen asielstromen. Douanecontrole aan de Rijn bij Lobith. Batavieren tegenhouden. Alleen toegang voor ‘The Boys from Brazil’. Blauwe ogen, hoogblonde haren. Op een speciale manier gekapt. Deportatiedromen. Borden bij AZC’s. “Verwachtingsmanagement”. Het hersenspinsel van een omhoog gevallen laborante. Kortom, chaos. Loze beloften. Slecht verwachtingsmanagement.
Update na een half jaar
Hoog tijd voor een update van mijn column van een halfjaar (!) geleden. Die verscheen na een halfjaar(!) kabinetsformatie. Bijelkaar een jaar. ’t Was dus al te voorzien. Eindeloos kissebizzen. Een giftige cocktail, gedoemd om niet te werken. Misschien de efficiëntie-guru Elon Musk inhuren? Of heeft die ’t te druk met Trump?
Een premier met weinig politieke ervaring? Eerder een hoogambtelijke CEO, gewend om opdrachten te geven aan een onderliggende management laag. Geen last van politiek tegenwind. Van tegensputtteren.
Wat schreef ik een halfjaar geleden?
Over tien jaar is de Janboel aan kant
Over tien jaar is het zover. Alle ellende met het functioneren van de overheid, verleden tijd. De Janboel verleden tijd. Hoe dan opgelost?
Dankzij technologische innovatie! Dankzij de gevreesde Kunstmatige Intelligentie, de AI. Die wordt ingezet waar de menselijke intelligentie tekortschiet.
Niet zestien partijen in de Tweede Kamer, die geacht wordt het kabinet te controleren. Botsende belangen. Een politieke slangenkuil. Om elkaar heen draaien. Bang voor gezichtsverlies. Naar elkaar, naar de kiezer.
Intussen gaat de tijd aan de haal met de besluitvorming. Uitvoeringsprocessen nemen een verkeerde afslag en lopen vast. Blijven soms lange tijd op het dode spoor staan tot er naar ze gezocht wordt. Al die losse steekjes. In plaats daarvan: KI (nee niet Kunstmatige Inseminatie) het panacee.
Hoe is die chaos aan de kant gezet?
Maar hoe is het over tien jaar verbeterd? In 2034, vijftig jaar na George Orwells ‘1984’.
Dan staat aan het hoofd van onze overheid een verlicht despoot. Een sterke man. Of vrouw. Een ‘Big Brother/Sister’. Een autocratische heerser met zorg en empathie voor zijn/haar volk, een die hervormingen doorvoert.
Hé democraat, niet meteen piepen. En jij populist, prijs de dag niet voor het avond is. Want zijn/haar bevoegdheden en ambtstermijn zijn beperkt en strikt omschreven. Geloof het of niet maar er wordt veel van verwacht. Mede dankzij KI waarvan de capaciteit en potentie in de laatste zes jaar in een exponentieel tempo is gegroeid. Sneller dan Moore ooit heeft kunnen bevroeden.
Verlicht despoot, de CEO
Die verlichte despoot is in dit geval niet meer of minder dan een gekozen President. De ‘Chief Executive Officer’ (CEO) van de NV Nederland. Met een technologisch hulpje. En een ambtstermijn van vier jaar, met strikte voorwaarden voor zijn opvolging.
Die President heeft een Management Team (MT) van politiek onafhankelijke managers, die elk vijf functionele afdelingen aansturen. Een soort zakenkabinet, waar de president geen deel van uitmaakt. Die managers worden op hun beurt weer aangestuurd door de President. Waarop baseert die z’n orders?
‘Little Sister’, de kern van het bestuur
De kern van de organisatie is een geavanceerd KI systeem, een Kunstmatig Intelligent beleidssysteem ‘Little Sister’, dat draait op een serie moderne quantum computers, verknoopt in een netwerk. Ondergebracht in bunkers bij Scheveningen. Met eigen generatoren, ‘standby’.
Voor het geval dat Russen, Fransen of Duitsers het in hun hoofd halen Nederland binnen te vallen is er een synchrone replica, ‘Little Brother’, op een geheime plek in het buitenland. Inclusief een plaatsvervangende President. Die het bestuur over NV Nederland ‘stante pede’ kan overnemen.
KI in de ‘driver’s seat’
De verouderde ict van de huidige departementen is dan overgenomen door ‘Little Sister’. Het weer in dienst nemen van Cobol programmeurs, waarover werd gesproken, was een lapmiddel. Dat niet zou werken. ‘Little Sister’ gaat, zelflerend, alle ict taken uitvoeren en monitort tegelijkertijd de gang van zaken. Volgt de uitvoering op de voet. Spoort de “kleine” ict fouten en missers op en corrigeert die meteen. ‘Real time’!
De overheid functioneert nu als volgt. ‘Little Sister’ peilt voortdurend de bevolking, hun sentimenten, behoeften en belangen. Meet in feite de politieke temperatuur. Vergelijkbaar met Elisabeth I die zich, incognito ,onder haar volk begaf en precies wist wat er speelde.
Empathische oplossing
‘Little Sister’ traceert ook problemen in de samenleving. Analyseert die en synthetiseert, bij voldoende gewicht, een empathische oplossing. Rekening houdend met omgevingsfactoren, de samenleving. Een compromis. Een fijnmazige belangenafweging. Los van emoties en ego’s, die zo kenmerkend zijn voor de politieke slangenkuil. Persoonlijke belangen op de weegschaal van het algemeen belang.
Financiële consequenties ‘real time’ berekenen
Als aan die oplossing financiële consequenties kleven berekent ‘Little Sister’ het effect en de haalbaarheid ervan, binnen het geheel van de overheidsfinanciën. Stelt vast waar eventueel het geld vandaan moet komen. ‘Real time’! Niet pas na weken of maanden.
Daaruit formuleert ze een besluit dat ze voorlegt aan de President.
Die beoordeelt het. Is hij het ermee eens dan geeft hij het als een opdracht door aan zijn MT. Die stelt de respectievelijke afdelingen in werking. Welke? Ook dat heeft ‘Little Sister’ al uitgezocht op basis van competentie en capaciteit van de afdelingen.
Ook de uitvoering bewaken
De uitvoering wordt ook door ‘Little Sister’ gemonitord. Als er zaken mis gaan worden die gerapporteerd aan de manager van de afdeling en aan de President. Compleet met een voorstel voor aanpak. Soms grijpt ‘Little Sister’ zelf in. Strijkt kleine foutjes glad.
Kortom, de overheid wordt in feite bestuurd door ‘Little Sister’, met de President als menselijke ‘check point’. De President is de uiteindelijke beslisser en contactpersoon tussen ‘Little Sister’ en het MT.
Hervormingen, versneld regen
Enkele hervormingen die intussen zijn doorgevoerd:
Privatiseringen. Alle vroegere privatiseringen zijn teruggedraaid. Ze zijn nu allemaal weer dochterondernemingen van de NV Nederland. Centraal aangestuurd, verknoopt tot een innig netwerk. Die nu kunnen profiteren van een geoliede organisatie.
Regelgeving. 70 % minder regels. ‘Keep it simple’. Veel obsolete regels, gebaseerd op een andere tijd, werden vervangen. Tien regels vervangen door één. Ambtenaren kregen de ruimte om regels, binnen een bepaalde bandbreedte, te interpreteren en toe te passen. Niet volgens de letter maar volgens de geest. ‘Little Sister’ bewaakt die bandbreedte.
Verwerkingssnelheid van processen. Ingenieuze algoritmes zorgden ervoor dat de verwerkingssnelheid van maatregelen tot wel 70% versneld werden. Eindeloos durende rechtszaken werden met jaren verkort.
Getest en akkoord verklaard
Het systeem is intussen een jaar lang getest en werkt volgens verwachting. De foutenmarge is teruggebracht van zestig naar vijf procent. De operationele snelheid is verhoogd van jaren naar weken. In de moeilijkste gevallen. Mede dankzij het feit dat het aantal wetten en regels met tachtig procent is teruggebracht. Aanpassen is nu een kwestie van een week. De invoering start met versie 4.0.
Waarborgen ambtstermijn
En die CEO van NV Nederland, die verlicht despoot? Welke waarborgen zijn er dat hij/zij niet went aan zijn/haar macht en er misbruik van wil maken?
Eén jaar voor het einde van zijn/haar ambtstermijn krijgt hij/zij van ‘Little Sister’ een melding. Een ‘push bericht‘. Compleet met een voordracht van drie kandidaten voor zijn/haar opvolging. Hij/zij kan niet herkozen worden. De stemming (peiling) wordt uitgevoerd door ‘Little Sister‘. Op het moment waarop de nieuwe President is geïnstalleerd, schakelt ‘Little Sister’ naadloos en automatisch over op de nieuwe leider. Geen speld tussen te krijgen.
Vertrouwen groeit
Het zal blijken dat het vertrouwen in de ict van de overheid groeit en daarmee ook het vertrouwen in de overheid zelf. De gang van zaken volgt hierin de ontwikkeling die in Estland plaats vond. Zelfs de soevereinen gooien hun handdoek in de ring. Hebben weer een adres en betalen weer hun boetes.
Een utopie of een dystopie?
Onze maatschappij geregeerd door ‘Little Sister’. Willen we dat of willen we dat niet? Niet? Stop dan voorlopig met het eindeloos miepen over de Janboel en de wat losse steekjes.
Edwin Kisman
Lees ook de column “Pas op voor loze beloftes” 5 feb 2021